Νεογέννητο και παιδικός σταθμός. Να σταματήσουμε το μεγάλο αδελφάκι;
Σε πολλές οικογένειες η απόσταση μεταξύ των παιδιών είναι τέτοια, που όταν γεννιέται το δεύτερο παιδάκι τους, το μεγαλύτερο αδελφάκι πηγαίνει είτε στον παιδικό σταθμό είτε στο νηπιαγωγείο.
Και τότε, ειδικά αν τυχαίνει να είναι φθινόπωρο ή χειμώνας, αρκετοί αναρωτιούνται αν πρέπει το μεγαλύτερο παιδάκι να μείνει σπίτι από το σταθμό για π.χ. 2 ή 3 μήνες. 🤔❓
Τονίζω σε αυτό το σημείο πως έχω συναντήσει αυτόν τον προβληματισμό μόνο στην Ελλάδα, ποτέ εδώ στην Ελβετία. Εδώ δεν τους περνά καν από το μυαλό να σταματήσουν το μεγαλύτερο από το σχολείο, απλά στενάζουν λίγο στη σκέψη των πρώτων ιώσεων του μωρού.
Στην Ελλάδα το συνηθίζουν πάντως πολλές οικογένειες, και μου έχουν γράψει πως υπάρχουν συνάδελφοι παιδίατροι που είναι κάθετοι σε αυτό το θέμα: το μεγαλύτερο αδελφάκι πρέπει να διακόψει το σταθμό για 2-3 μήνες ή, αν δεν έχει ξεκινήσει ακόμα, να πάει 2-3 μήνες αργότερα.
Ο σκοπός αυτής της πρακτικής είναι κατά βάση καλός: η προστασία του νεογέννητου από μολυσματικές ασθένειες.
Είναι όμως σωστή ή, έστω, απαραίτητη;
Δεν είμαι σίγουρη πως υπάρχει 100% «σωστή» απάντηση. Αλλά ναι, έχω ξεκάθαρη άποψη (φυσικά! ☺️) επί του θέματος που θα εξηγήσω όσο καλύτερα μπορώ.
Η γέννηση ενός παιδιού επιφέρει πάντα μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητα του πρώτου παιδιού αλλά και ολόκληρης της οικογένειας. Τα ΠΑΝΤΑ αλλάζουν, όχι μόνο σε επίπεδο συνηθειών αλλά και στη δυναμική της οικογένειας και στις σχέσης μεταξύ των (τώρα περισσότερων) μελών της.
Η σύντομη απάντησή μου: ΟΧΙ. Δεν βγάζουμε το παιδί μας από τον παιδικό σταθμό, απλά επειδή απέκτησε αδελφάκι.
Συνήθως λέω στους γονείς πως το βρέφος δεν έχει περισσότερα ανθρώπινα δικαιώματα από το μεγαλύτερο παιδι΄ μας.
Ναι, είναι μικρότερο.
Ναι, θα αρρωστήσει σε μικρότερη ηλικία για πρώτη φορά από αυτήν στην οποία αρρώστησε για πρώτη φορά το πρώτο παιδί μας. Παρεμπιπτόντως, αυτό ισχύει για κάθε παιδί που θα ακολουθήσει το πρώτο - όλα τα παιδιά που έχουν ήδη τουλάχιστον ένα μεγαλύτερο αδελφό ή αδελφή στο σπίτι τείνουν να περνούν τις πρώτες ιώσεις σχετικά νωρίς, μέσα στους πρώτους μήνες ζωής.
Και ναι, θα είναι ταλαιπωρία οι πρώτες ιώσεις για το ίδιο το μωρό και για εμάς που θα το φροντίζουμε όταν θα έχει για 2 ή 3 εβδομάδες μύξες και βήχα τόσο μικρούλι.
Αλλά: η οικογένεια συνεχίζει να ζει και να λειτουργεί, και η ζωή όλων των μελών έχει σημασία και αξία. Αυτό ισχύει και στην άφιξη του δεύτερου, αλλά και του τρίτου ή τέταρτου παιδιού. Δεν αναστέλλουμε απλά τη ζωή όλων των μεγαλύτερων παιδιών επειδή καλωσορίσαμε άλλο ένα παιδί στην οικογένεια.
Αν, δηλαδή, κάνατε 5 παιδιά, θα σταματούσατε και στην άφιξη του τρίτου, τέταρτου και πέμπτου όλα τα υπόλοιπα από σταθμό/νηπιαγωγείο/σχολείο; Φαντάζομαι πως όχι, σωστά;
Γιατί να μην σταματήσω απλά τον παιδικό;
Σε αυτό το σημείο ίσως αναρωτιέσαι μήπως τελικά δεν ήταν και τόσο τραγικό αν το μεγαλύτερο παιδί δεν πάει για μερικούς μήνες ή και μια χρονιά στο σταθμό.
Για το «μεγάλο» παιδί όμως αλλάζουν ήδη πολλά με την άφιξη του νεογέννητου - εκθρονίζεται από τη θέση του μοναδικού αγαπημένου παιδιού και χάνει άμεσα μεγάλο μέρος του χρόνου, της ενέργειας και της προσοχής των γονέων, παππούδων και φίλων/συγγενών. Ναι, τα χάνει αυτά, όσο και να προσπαθούμε να αναπληρώσουμε η αλήθεια είναι αυτή: η ζωή του ποτέ δεν θα είναι όπως πριν.
Μέσα στην κοινότητα του παιδικού σταθμού όμως συνεχίζει και αναπτύσσεται, συναναστρέφεται συνομήλικα παιδιά και νιώθει μοναδικό!
Αν το παιδί σταματήσει να πηγαίνει στο νηπιαγωγείο, αυτόματα σταματά η ευκαιρία να μάθει βιωματικά μέσα σε μια ομάδα, να κοινωνικοποιηθεί, να μάθει παίζοντας. Του στερείται ουσιαστικά το εξωστρεφές μέρος της ζωής του, αυτό που ζει εκτός σπιτιού.
Στο σταθμό/νηπιαγωγείο αναπτύσσει αυτοεκτίμηση, ενισχύει την αυτοπεποίθησή του, αποκτά την ανεξαρτησία του και χτίζει την προσωπικότητά του! Μόνο εκεί έχει την ευκαιρία να δει τη μονάδα του ξεχωριστά από την οικογένεια και το στενό του περιβάλλον, πράγμα πολύ σημαντικό για την εξέλιξή του.
Όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά για το παιδί μας, και δεν του τα παίρνουμε απλά και μόνο για να καθυστερήσουμε την πρώτη ίωση του νεογέννητου. Άσε δηλαδή που όπως και να ’χει, πιθανόν θα αρρωστήσει το μωρό έτσι κι αλλιώς, αφού το μεγάλο θα πάει στις κούνιες και στο πάρκο και ως γνωστόν, τα πάντα πιάνουν και βάζουν τα χέρια στη μύτη και στο στόμα αμέσως μετά. Τα μικρά παιδιά είναι αξιολάτρευτα αλλά πολύ βρωμερά! 😂
Υπάρχουν περιπτώσεις που συστήνεις τη διακοπή του παιδικού σταθμού;
ΝΑΙ.
Όταν γεννιέται το νεογέννητο πολύ πρόωρα και επιστρέφει στο σπίτι με σημαντικά προβλήματα υγείας, κάνουμε μια εξαίρεση και ζητάμε ουσιαστικά από το μεγαλυ΄τερο παιδί μας να θυσιάσει την καθημερινότητά του για 2-3 μήνες χάριν του μωρού.
Ανάλογη περίπτωση είναι η άφιξη ενός παιδιού με εκ γενετής σημαντικό πρόβλημα υγείας, όπως κάποιο σύνδρομο ή π.χ. σημαντική καρδιοπάθεια ή ανοσοανεπάρκεια που το καθιστά πάρα πολύ ευάλωτο στις καθημερινές μολυσματικές ασθένειες. Και σε αυτήν την περίπτωση αξιολογούμε σαν προσωρινά πιο σημαντική την προστασία του μωρού από ιώσεις και άλλες μολυσματικές ασθένειες.
Και τέλος, υπάρχουν και οικονομικοί λόγοι που θεωρώ πως είναι απόλυτα θεμιτοί:
Αν η οικογένεια αντιμετωπίζει οικονομική στενότητα, η μητέρα θα μείνει ούτως ή άλλως στο σπίτι με το μωρό και το κόστος του παιδικού σταθμού βάζει σε κίνδυνο τα οικονομικά θεμέλια της οικογένειας, τότε επίσης συστήνω είτε την άμεση αλλαγή σε δημόσιο παιδικό σταθμό εφόσον αυτό είναι εφικτό, ή έστω την εξοικονόμηση των διδάκτρων λίγων μηνών.
Η επιβίωση της οικογένειας και η αποφυγή της δημιουργίας χρεών προφανώς έχει πολύ υψηλή προτεραιότητα.
Μπορώ να προφυλάξω το μωρό από το να αρρωστήσει;
Ναι, ως ένα βαθμό, μπορείς.
Χρειάζεται, όπως πάντα άλλωστε, ηρεμία και οργα΄νωση για μερικές καθημερινές κινήσεις που θα προστατεύσουν το νεογέννητο χωρίς υπερβολές και υστερίες.
Ξεκαθαρίζω τι είναι «υπερβολές και υστερίες» γιατί και τέτοια έχω δει και ακούσει: να κρατά η οικογένεια το τρίχρονο παιδί μόνιμα σε άλλο δωμάτιο μακριά από το μωρό (και συνεπακόλουθα και τη μαμά που είναι μαζί με το μωρό) λες και έχει χολέρα, ή να το εξορίζουν στους παππούδες και να νιώθει σαν να έχει διαπράξει κάποιο κακούργημα απλά και μόνο γιατί έχει μύξες και λίγο βήχα. Ή να του απαγορεύουν να το αγγίξει, λες και είναι η Μόνα Λίζα στο Λούβρο και θα γίνει χίλια κομμάτια με το πρώτο άγγιγμα.
Τι κάνουμε λοιπόν:
Θηλάζω το μωρό μου όσο πιο καλά μπορώ.
Το μεγαλύτερο παιδί μας, όταν επιστρέφει από το σχολείο, να πλένει τα χέρια του πολύ καλά και να αλλάζει τα ρούχα του.
Αν το βοηθήσεις να αλλάξει ρούχα, θυμίσου να πλύνεις ξανά τα χέρια σου, προτού πιάσεις το μωρό (αυτό ομολογώ πως εμείς το ξεχνούσαμε πάντα αλλά είναι καλή πρακτική).
Φρόντισε ώστε οι χώροι του σπιτιού να αερίζονται επαρκώς ώστε να ανακυκλώνεται και να φρεσκάρεται ο αέρας.
Πήγαινε μαζί με το μεγαλύτερο παιδί στο μωρό και βοήθησε΄ το να το κρατήσει αγκαλιά στον καναπέ ώστε να το «χορτάσει», να του δείξει ένα παιχνίδι κλπ. Αλλιώς θα ψάχνει πάντα ευκαιρία να το πιάσει όταν δεν κοιτάτε, θα του βάζει πράγματα στο στόμα κλπ.
Και τέλος, φρόντισε όσο μπορείς την υγεία και την ενίσχυση του μεγαλύτερου παιδιού, που θα έχει λιγότερη μεταδοτικότητα αν δεν έχει συνέχεια τρελό βήχα και ατέλειωτες μύξες, συμβουλές για αυτό θα βρεις σε αυτό το άρθρο ΕΔΩ.
Συνοπτικά, είναι νομίζω φανερό ότι τα οφέλη από τη συνέχιση του σχολείου είναι πολλαπλά, τόσο για το ίδιο το παιδί όσο και για την υπόλοιπη οικογένεια.
Το μόνο που χρειάζεται είναι σύνεση και δράση. Ούτως ή άλλως τα παιδιά από μόνα τους μας δείχνουν τον δρόμο!