Κορωνοϊός - Πρακτική αντιμετώπιση
(Update 27.01.2021) Αυτό τον καιρό κυκλοφορούν άπειρες πληροφορίες όσον αφορά την πανδημία του κορωνοϊού/κορονοϊού/κοροναϊού (όλα σωστές ονομασίες του ιού SARS-CoV-2). Αριθμοί, απόψεις όλων των ειδών, στατιστικές, όλες οι πηγές ειδησεογραφίας ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με αυτό το θέμα. Δεν θα μπω σε αυτά, μιας και τα δεδομένα αλλάζουν από μέρα σε μέρα και είναι προτιμότερο κατά τη γνώμη μου να ενημερωνόμαστε από τις ηλεκτρονικές εφημερίδες.
Όλοι αυτοί οι αριθμοί όμως ελάχιστα βοηθούν στην καθημερινότητά μας ώστε να κατευνάσει το άγχος που νιώθουν οι γονείς. Γι' αυτό το λόγο ακολούθησα σε αυτό το άρθρο μια πιο πρακτική προσέγγιση, ώστε να μπορέσουμε να επικεντρωθούμε στα ουσιώδη θέματα για κάθε μέρα:
Ενισχύστε το ανοσοποιητικό σύστημα των παιδιών (και το δικό σας!) έναντι του SARS-CoV-2 (COVID-19)
Ακολουθούν ορισμένες συστάσεις σχετικά με το πώς μπορώ να ενισχύσω το ανοσοποιητικό σύστημα της οικογένειάς μου σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αν προτιμάτε να δείτε αυτό το κομμάτι σε βίντεο, θα το βρείτε εδώ ⬇️:
Διατροφή-1: Το τζίντζερ, η ρίγανη, το ωμό σκόρδο, τα καρύδια, το πράσινο τσάι, ο χυμός ροδιού, το μηλόξυδο και τα μανιτάρια (π.χ. shiitake) είναι γενικά αποτελεσματικά κατά των ιών.
Διατροφή-2: Τα φρούτα και τα λαχανικά όλων των χρωμάτων είναι πλούσια σε βιταμίνη C και αντιοξειδωτικά που μας προστατεύουν. Προσπαθήστε να μην τρώτε απλά… μακαρόνια αυτόν τον καιρό, ο μανάβης είναι ο καλύτερός σας φίλος! Ακολουθήστε την αρχή: το μισό γεύμα πρέπει ιδανικά να αποτελείται από λαχανικά/φρούτα/σαλάτα.
Βιταμίνες: Οι σημαντικότερες βιταμίνες για το ανοσοποιητικό είναι οι βιταμίνες A, C και D. Συστήνω να προσλαμβάνετε όσο περισσότερες γίνεται μέσω της τροφής - δεν είναι καλή λύση απλά μια πολυβιταμίνη, όσο ακριβή και αν είναι. Αν θέλετε να πάρετε συμπλήρωμα, πάρτε ξεχωριστά για Α και D και ξεχωριστά για C.
Ενυδάτωση: Πίνετε πολλά υγρά - είτε πρόκειται για νερό, τσάι, σούπα ή ζωμό.
Ζάχαρη: Αποφύγετε τη ζάχαρη με τη μορφή ποτών. Καθόλου junk food!!! Η ζάχαρη μπορεί να μειώσει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων μας κατά 50% για ώρες και κατά συνέπεια την ικανότητά μας να αποτρέψουμε τα παθογόνα.
Προβιοτικά: Στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συμβάλλουν τα προβιοτικά τρόφιμα όπως το παραδοσιακό γιαούρτι, το ξινολάχανο και όλα τα σπιτικά τουρσιά και το κεφίρ.
Ανοσοποίηση μέσω ω-3 λιπαρών οξέων: λιπαρά ψάρια όπως σαρδέλες, σκουμπρί, κολιός, σολωμός, αυγά (κρόκοι) και φυτικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων όπως είναι ο λιναρόσπορος, τα καρύδια και άλλοι ξηροί καρποί, το ελαιόλαδο και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.
Αν δεν τρώτε τίποτα από αυτά, μπορείτε να παίρνετε κάψουλες ιχθυελαίου, αλλά συστήνω πάντα να τρώτε τις τροφές αυτούσιες. Μια κάψουλα, όσο καλής ποιότητας και αν είναι, μπορεί να είναι ωφέλιμη αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστά την τροφή και όλα τα άλλα ακόμα άγνωστα συστατικά που παίζουν ρόλο.Άθληση/Ενδυνάμωση: Μπορεί να ακούγεται αστείο ή… κουρασμένο. Αλλά αν είναι να αρρωστήσουμε, προτιμάμε πραγματικά να είναι γυμνασμένο και δυνατό το σώμα μας, σωστά; Καθημερινή άσκηση λοιπόν μαζί με τα παιδιά μας (θα δείτε, θα γελάσετε, ειδικά αν τα αφήσετε να λένε εκείνα τι να κάνουμε όλοι μαζί!).
Αν έχετε μπαλκόνι τότε θα έχετε και καθαρό αέρα και ήλιο στη διάθεσή σας - έτσι αυξάνονται και τα επίπεδα της βιταμίνης D, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην άμυνα κατά των μολύνσεων πάσης φύσης.
Ύπνος: Εάν κοιμάστε πολύ λίγο, μειώνετε με αυτό τον τρόπο τα λευκά αιμοσφαίρια, τα οποία είναι τόσο σημαντικά για τον έλεγχο των μολύνσεων. Αν και στην πραγματικότητα σε περίοδο καραντίνας δεν μας λείπει ο χρόνος για ύπνο, εντούτοις πολλοί μένουν καθηλωμένοι στην τηλεόραση για πολλές ώρες το βράδυ βλέποντας τα ίδια και τα ίδια τρομακτικά πλάνα, και μειώνουν τον ύπνο τους και ποιοτικά και ποσοτικά.
Στρες: Για τον ίδιο λόγο αξίζει να διατηρούμε μια ήρεμη και αισιόδοξη στάση σύμφωνα με το «Όσο μεγάλη και αν είναι η καταιγίδα, ποτέ δεν βρέχει για πάντα!» και να διατηρήσουμε χαμηλά τα επίπεδα στρες - και για το καλό των παιδιών μας, αλλά και για το δικό μας καλό. Ακούστε μουσική, δείτε κωμωδίες ώστε να γελάσετε με την καρδιά σας (εμείς βλέπουμε το «Στο παρά πέντε» για πρώτη φορά 😂), χορέψτε, αγκαλιάστε τα παιδιά σας, ζωγραφίστε, κεντήστε, μαγειρέψτε μαζί, παίξτε ένα μουσικό όργανο αν μπορείτε, τραγουδήστε!
Θεραπεία σε περίπτωση μόλυνσης με κορωνοϊό
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κανένα αντιιικό φάρμακο που να έχει αποδειχθεί ασφαλές και δραστικό κατά του ιού. Το Tamiflu είναι επίσης αναποτελεσματικό. Ευτυχώς υπάρχουν συνδυασμοί φαρμάκων που δείχνουν ελπιδοφόροι και μελετούνται πολύ εντατικά, αλλά καμία γενική σύσταση ή συστηματική χρήση προς το παρόν (Μάρτιος 2020).
Θα περάσουν τουλάχιστον μήνες πριν να είναι διαθέσιμο ένα εμβόλιο - για τους SARS και MERS (επίσης κορωνοϊοί με σαφώς μεγαλύτερη θνητότητα από τον COVID-19 αλλά ευτυχώς σαφώς μικρότερη μεταδοτικότητα) δεν αναπτύχθηκε ποτέ εμβόλιο, βέβαια η πίεση ήταν πολύ πολύ μικρότερη διότι δεν εξελίχθηκαν ποτέ σε πανδημίες.
Αυτό δεν σημαίνει πως μένουμε με σταυρωμένα χέρια. Όπως και με τη γρίπη ή τις συνήθεις ιώσεις, και ο COVID-19 μέχρι τώρα έχει αντιμετωπιστεί συμπτωματικά σε χιλιάδες ασθενείς παγκοσμίως.
Εάν το παιδί σου αρρωστήσει ...
.. Θυμήσου - απλά ΜΗΝ πανικοβληθείς: Κατά 99.9% ο COVID-19 θα συμπεριφερθεί στα παιδιά σου όπως οι διάφορες εποχικές γρίπες που δε σε φόβιζαν, ή τουλάχιστον σε φόβιζαν απείρως λιγότερο. Προσωπικά συστήνω τα εξής στους ασθενείς μου:
Δίνουμε αντιπυρετικά όσο λιγότερο γίνεται! Ο πυρετός είναι από τις σημαντικότερες αμυντικές λειτουργίες του οργανισμού μας, και οι ιοί γενικά δυσκολεύονται να πολλαπλασιαστούν σε υψηλή σωματική θερμοκρασία. Με κάθε βαθμό Κελσίου που ανεβαίνει η θερμοκρασία του σώματός μας, ενεργοποιείται και περισσότερο το ανοσοποιητικό σύστημα, παράγονται περισσότερα λευκοκύτταρα και αντισώματα. Δίνουμε μόνο τότε αντιπυρετικά όταν υποφέρει και πονάει εμφανώς το παιδί μας ή πραγματικά δεν λαμβάνει υγρά. Πώς να αντιμετωπίσεις τον πυρετό μπορείς να διαβάσεις π.χ. ΕΔΩ. Σε απορίες και αμφιβολίες αν είναι καλή στρατηγική για εσάς, συμβουλευτείτε πάντα τον γιατρό σας.
Προσέξτε πάντα να υπάρχει άριστη ενυδάτωση και πολύ ελαφριά αλλά ενισχυτική διατροφή με σούπες από την αρχή της ίωσης. Οι βιταμίνες C και D είναι πάντα καλή ιδέα.
Οι βεντούζες είναι ίσως η πιο αποτελεσματική σπιτική θεραπεία για τα προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος. Αν δεν έχεις ποτέ δει ή χρησιμοποιήσει, ρίξε μια ματιά σε αυτό το άρθρο ΕΔΩ.
Ομοιοπαθητική: εξοικειωμένα άτομα και επαγγελματίες μπορούν ανάλογα με την εικόνα του ασθενή να συστήσουν συγκεκριμένα ομοιοπαθητικά σκευάσματα. Πολλοί δεν πιστεύουν στην Ομοιοπαθητική και είναι δικαίωμά τους φυσικά, λένε πως είναι σκέτη ζαχαρίτσα και δεν κάνει τίποτα. Ε λοιπόν, εγώ και πολλές χιλιάδες άλλοι έχουμε διαφορετική γνώμη και προσωπικές εμπειρίες. Από ότι φαίνεται τα κυριότερα σκευάσματα είναι το Ars. album και η Bryonia, αλλά ανάλογα με την εικόνα υπάρχουν και άλλα - συμβουλευτείτε τον ομοιοπαθητικό σας! Στη χειρότερη περίπτωση, απλά δεν θα δράσει το σκεύασμα αλλά τουλάχιστον δεν έχετε να φοβηθείτε επικίνδυνες παρενέργειες.
Στο online σχολείο «Ο Θεράπων Γονέας» εξηγώ ολοκληρωμένα πώς εφαρμόζουμε συστηματικά στο σπίτι μας τις πιο αποτελεσματικές φυσικές θεραπείες από την 20χρονη εμπειρία μου σαν παιδίατρος και από την καθημερινότητά μου σαν μητέρα.
Αυτές οι συστάσεις δεν υποκαθιστούν νομικά τη συμβουλή του παιδιάτρου σας που σας γνωρίζει, αλλά μπορούν να σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε την ίωση με λιγότερο φόβο και περισσότερη αυτοπεποίθηση.
Μετάδοση του Ιού
Οι μέχρι στιγμής γνωστές πηγές μόλυνσης είναι:
Μόλυνση σταγονιδίων στον αέρα σε αποστάσεις <2 μέτρων (π.χ. βήχας, φτέρνισμα)
Φυσική επαφή (π.χ. χειραψία, φιλιά, επαφή με μολυσμένη επιφάνεια)
Η πρόσληψη μέσω τροφής (π.χ. χρήση των ίδιων μαχαιροπήρουνων, πιάτων)
Μπορούν και υγιή παιδιά να μεταδώσουν τον ιό;
Ναι, τα υγιή παιδιά που έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό τον εκκρίνουν και στα κόπρανα και στις μύξες και στα φλέγματα που παράγονται στο αναπνευστικό τους.
Επιβιώνει ο ιός σε επιφάνειες;
Ναι. Ανάλογα το είδος της επιφάνειας ο ιός μπορεί να επιβιώσει αρκετές ώρες, σε κάποιες περιπτώσεις και μέρες (7). Ιδιαίτερα επικίνδυνες είναι επιφάνειες με τις οποίες έρχονται σε επαφή πολλά άτομα σε σύντομο χρονικό διάστημα ( π.χ. πόμολα, βρύσες).
Φυσικά απαιτείται λιγότερη προσοχή μέσα στο σπίτι. Κυρίως μιλάμε για δημόσιους χώρους. Καλό είναι να έχουμε ένα μικρό μπουκαλάκι αντισηπτικού μαζί μας και να πλένουμε τακτικά τα χέρια μας και πάντα μόλις μπούμε στο σπίτι.
Μπορώ να παραγγείλω προϊόντα από πληγείσες χώρες;
Προς το παρόν τα δεδομένα δείχνουν πως: εφόσον π.χ. είναι φορέας του ιού ο εργάτης που θα παράγει ή θα συσκευάσει το προϊόν στο κράτος προέλευσης, ο ιός δεν μπορεί να επιβιώσει για τόσο πολύ καιρό, αφού τα αγαθά είναι συνήθως σε κίνηση για πολλές μέρες ή εβδομάδες μέχρι να φτάσουν σε εμάς, θα περάσουν από τελωνείο κλπ. (8)
Φυσικά το πακέτο θα περάσει από άλλα χέρια μέχρι να φτάσει σε εμάς, οπότε πιθανότατα αξίζει π.χ. να το ψεκάσουμε το πακέτο με αντισηπτικό πριν το ανοίξουμε.
Πάντως αν δε σας είναι απαραίτητα, μπορείτε να κάνετε τις όποιες παραγγελίες σας αργότερα. Δεν χάθηκε ο κόσμος!
Μεταδίδεται ο COVID-19 από μολυσμένα τρόφιμα;
Αν και ο κορωνοϊός έχει ανιχνευθεί στα ανθρώπινα κόπρανα, αυτός ο τρόπος μετάδοσης θεωρείται εξαιρετικά απίθανος εάν τα τρόφιμα πλυθούν ή μαγειρευτούν καλά.
Είναι δυνατή η μετάδοση του ιού από κατοικίδια ζώα;
Έχουν αναφερθεί μεμονωμένα κρούσματα μολύνσεων από ζώα στα μέσα ενημέρωσης. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, ΔΕΝ υπάρχουν στοιχεία ότι ζώα όπως τα σκυλιά και οι γάτες είναι φορείς του ιού. Ως προφύλαξη συνιστάται να αποφεύγετε την άσκοπη επαφή με ξένα ζώα.
Συμπτώματα μόλυνσης από τον κορωνοϊό
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine στις 28 Φεβρουαρίου 2020 (1), μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:
Πυρετός
Ξηρός βήχας
Δύσπνοια, σφίξιμο στο στήθος
Τα συμπτώματα της γρίπης (πονόλαιμος, ρινική καταρροή, πονοκέφαλος, μυϊκός πόνος)
Λιγότερο συχνά: εμετός και διάρροια
Ανοσμία ή/και έλλειψη γεύσης
Απ' όσο γνωρίζουμε, σε αντίθεση με την εποχική γρίπη, η μόλυνση στα παιδιά είναι πολύ ήπια. Δεν έχουν αναφερθεί θανάτοι σε παιδιά ηλικίας 0 έως 9 ετών. Το ποσοστό θνησιμότητας αυξάνεται με την ηλικία και είναι 0,2% στην ηλικιακή ομάδα μεταξύ 10 και 39 ετών. (2,3)
Οι έγκυες γυναίκες δεν φαίνεται μέχρι στιγμής να έχουν αυξημένο κίνδυνο να ασθενήσουν. Όταν ασθενούν, έχουν ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας: 1.5 τοις χιλίοις έναντι 1.2 τοις χιλοίοις αν δεν ήταν έγκυες (10). Δεν έχει παρατηρηθεί μεταβίβαση του ιού μέσω του μητρικού γάλακτος (4,10).
Χρονικό διάστημα μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων
Η περίοδος επώασης, δηλαδή ο χρόνος έως ότου εμφανισθούν τα συμπτώματα, είναι κατά μέσο όρο 4 ημέρες, αλλά μπορεί να ποικίλει από άτομο σε άτομο μεταξύ 1-18 ημέρες. Αυτό φαίνεται να είναι ένα από τα κυριότερα προβλήματα που διακρίνει αυτόν τον ιό από τους άλλους: μπορεί κάποιος να είναι ασυμπτωματικός φορέας για άνετα 1-2 εβδομάδες, για αυτό και συστήνεται η καραντίνα των 14 ημερών - με αυτήν αποκαλύπτεται η συντριπτική πλειοψηφία των αρρώστων.
Πότε πρέπει να κάνω το τεστ στο παιδί μου;
Προς το παρόν συνιστάται να κάνετε τον έλεγχο εάν έχει πυρετό, βήχα ή / και δύσπνοια (5). Επειδή υπάρχει περιορισμένη ποσότητα αντιδραστηρίων, δίνεται προτεραιότητα ως εξής:
Προτεραιότητα: νοσηλευμένοι ασθενείς και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό των νοσοκομείων
Προτεραιότητα: έγκυες γυναίκες, ασθενείς με συμπτώματα σε γηροκομεία και ιδρύματα, ηλικίας >65 ετών, άτομα με προϋπάρχοντα σοβαρά προβλήματα υγείας, ιατρικό προσωπικό εκτός νοσοκομείου (ιατρεία κλπ.)
Προτεραιότητα: άτομα με συμπτώματα που δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, άτομα με ήπια συμπτώματα σε περιοχές υψηλού ρίσκου
ΔΕΝ έχουν καμία προτεραιότητα άτομα χωρίς συμπτώματα.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις φροντίζουμε τον εαυτό μας και την οικογένειά μας στο σπίτι όπως σε κάθε άλλη ίωση και μιλάμε τηλεφωνικά με το γιατρό μας για συμβουλές και οδηγίες.
Πώς προστατεύω την οικογένειά μου από τον κορωνοϊό;
Βοηθούν οι προστατευτικές μάσκες που βρίσκουμε στο εμπόριο;
Η χρήση απλής χειρουργικής μάσκας (βλέπε εικόνα κατωτέρω ⬇️) δεν μπορεί να προστατεύσει αποτελεσματικά από τη μόλυνση. Το ξαναλέω: είτε φορώντας, είτε δεν φορώντας μια μάσκα θα μολυνθείτε πιθανότατα, εφόσον έρθετε σε στενή επαφή με άτομα που τον μεταδίδουν.
Εφόσον ΟΛΟΙ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ φορούν μάσκες, έχει αποδειχθεί πως προστατεύουν (σε περιορισμένο βαθμό) την μετάδοση. Η τήρηση αποστάσεων από άλλα άτομα είναι πιο αποτελεσματική από τη μάσκα (αλλά και πιο δύσκολη στην πράξη).
Φοράμε μια μάσκα κυρίως για να προστατεύουμε τους ΑΛΛΟΥΣ.
Ξανά: τα άτομα που νοσούν και το ιατρικό-νοσηλευτικό προσωπικό πρέπει να φορούν μάσκα για να προστατεύουν τους ανθρώπους στο άμεσο περιβάλλον τους ή τον εαυτό τους.
Υπάρχουν φυσικά και οι ειδικές προστατευτικές μάσκες (FFP3) για ιατρικό προσωπικό που παρέχουν επαρκή προστασία ενάντια στους ιούς. ⬇️
Αυτές είναι και ακριβές και δύσκολο να βρεθούν στο λιανικό εμπόριο αυτή τη στιγμή. Τώρα τελευταία βρίσκει κανείς μάσκες FFP2 (όχι FFP3) λίγο πιο εύκολα, που δεν είναι τόσο αποτελεσματικές όσο οι FFP3 αλλά καλύτερες από τις απλές χειρουργικές μάσκες. Πάντως δεν είναι λύση διαρκείας.
Ένα περαιτέρω θέμα για τα παιδιά είναι πως το μέγεθος της μάσκας FFP3/FFP2 είναι συνήθως πολύ μεγάλο για τα παιδιά, δεν σφραγίζουν σωστά το στόμα και τη μύτη και ως εκ τούτου δεν παρέχουν επαρκή προστασία ούτως ή άλλως.
Μέτρα υγιεινής που ισχύουν στις επιδημίες ιών
Πλύσιμο των χεριών/απολύμανση πριν το φαγητό ή το άγγιγμα του προσώπου και μετά από επαφή με τον έξω κόσμο. Η καλύτερη επιλογή φαίνεται να είναι το σαπούνι και ζεστό νερό για 30 δευτερόλεπτα. Επίσης καλή επιλογή είναι τα ήπια αντισηπτικά με τουλάχιστον 60% οινόπνευμα, τα οποία σκοτώνουν τουλάχιστον 60% όλων των κορωνοϊών. Έχει ιδιαίτερη σημασία η διάρκεια του καθαρισμού των χεριών, 5-10 δευτερόλεπτα ΔΕΝ αρκούν είτε με σαπούνι και νερό, είτε με αντισηπτικό χεριών. Δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα για τον COVID-19.
Εμείς και τα παιδιά μας πρέπει να αγγίζουμε το πρόσωπό μας όσο το δυνατόν λιγότερο. Αυτό στην πράξη είναι πολύ δύσκολο, δεδομένου ότι σε φυσιολογικές συνθήκες αγγίζουμε ασυναίσθητα το πρόσωπό μας μέχρι και 50 φορές την ώρα (κατά μέσο όρο). Ιδιαίτερα για τα μικρά παιδιά είναι πολύ δύσκολο. Αλλά αξίζει να συνεχίσουμε να το υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας και τα παιδιά μας.
Μείνετε στο σπίτι αν έχετε ήπια συμπτώματα της ασθένειας - διαφορετικά εκθέτετε τον εαυτό σας και τους άλλους σε αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.
Βήχας και φτέρνισμα στο μέσα μέρος του αγκώνα ή σε χαρτομάντηλο - ευκαιρία να δείξουμε στα παιδιά μας πώς ακριβώς γίνεται σωστά. Το χαρτομάντηλο πρέπει να πετάγεται μετά από μία και μόνο χρήση.
Κρατήστε τουλάχιστον 2 μέτρα απόσταση από άρρωστα άτομα, και εννοείται αποφύγετε ει δυνατόν εντελώς την επαφή με ασθενείς της λοίμωξης COVID-19.
Οι ρινικές πλύσεις και οι γαργάρες με θαλασσινό νερό ή απλό αλατόνερο το βράδυ, μπορούν σε εποχές πολλών ιώσεων να μειώσουν σημαντικά τον αριθμό των ιών που μόλις έχουν εισβάλλει στους βλεννογόνους και να βοηθήσουν στην απομάκρυνσή τους προτού «εγκατασταθούν».
Ανάρρωση
Σε μεμονωμένες περιπτώσεις, το τεστ ήταν ακόμα θετικό λίγες ημέρες μετά την πλήρη κλινική ανάκαμψη. Παραμένει ασαφές εάν αυτοί οι υγιείς άνθρωποι ήταν ακόμα μεταδοτικοί σε αυτές τις λίγες ημέρες.
Ταξίδια και μετακινήσεις
Προς το παρόν, οι ταξιδιωτικές συστάσεις αλλάζουν καθημερινά. Η οικογένειά μου και εγώ αποφασίσαμε ότι είναι αδύνατο να προγραμματίσουμε οτιδήποτε υπό αυτές τις συνθήκες. Ακυρώσαμε κάθε μη απαραίτητη μετακίνηση ήδη πριν ξεκινήσει το lockdown.
Ωστόσο, νομίζω ότι δεδομένων των συνθηκών, υπάρχουν πολύ χειρότερα πράγματα από το να περάσει κανείς π.χ. το Πάσχα ή την άδεια του καλοκαιριού στο μπαλκόνι.
Η οικογένειά μας είναι Δόξα τω Θεώ πιο κοντά από ποτέ, ακόμα και αν βλέπουμε τη γιαγιά και τον παππού μόνο στο Viber ή στο Skype! Υπάρχουν διάφορες αβεβαιότητες, αλλά συνειδητοποιούμε κάθε μέρα τι τελικά έχει και τι δεν έχει σημασία. Και φυσικά δεν ξέρουμε πώς θα είναι τα πράγματα σε λίγους μήνες - ευελπιστούμε πως θα έχουν ηρεμήσει και οργανωθεί τα πράγματα, και ίσως τουλάχιστον μπορούμε να μετακινηθούμε ξανά λίγο περισσότερο, εδώ θα είμαστε και θα δούμε!
Πηγές
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2002032
https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2761659
http://weekly.chinacdc.cn/en/article/id/e53946e2-c6c4-41e9-9a9b-fea8db1a8f51
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30360-3/fulltext
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/identify-assess-flowchart.html
https://www.journalofhospitalinfection.com/article/S0195-6701(20)30046-3/fulltext
https://www.rki.de/DE/Content/InfAZ/N/Neuartiges_Coronavirus/Steckbrief.html
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/index.html
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2004973
https://www.health.harvard.edu/blog/pregnant-and-worried-about-covid-19-2020031619212#q6